Bài đọc: 2 Sam 7:1-5, 8b-12, 14a, 16; Lc 1:67-79
1/ Bài đọc I: 1 Khi vua được yên cửa yên nhà và ĐỨC CHÚA đã cho vua được thảnh thơi mọi bề, không còn thù địch nào nữa,2 thì vua nói với ngôn sứ Na-than: “Ông xem, tôi được ở nhà bằng gỗ bá hương, còn Hòm Bia Thiên Chúa thì ở trong lều vải.”3 Ông Na-than thưa với vua: “Tất cả những gì ngài ấp ủ trong lòng, xin ngài cứ đi mà thực hiện, vì ĐỨC CHÚA ở với ngài.”
4 Nhưng ngay đêm ấy, có lời ĐỨC CHÚA phán với ông Na-than rằng:
5 “Hãy đi nói với tôi tớ của Ta là Đa-vít: ĐỨC CHÚA phán thế này: Ngươi mà xây nhà cho Ta ở sao? Chính Ta đã cất nhắc ngươi, từ một kẻ lùa chiên ngoài đồng cỏ, lên làm người lãnh đạo dân Ta là Ít-ra-en.9 Ngươi đi đâu, Ta cũng đã ở với ngươi; mọi thù địch ngươi, Ta đã diệt trừ cho khuất mắt ngươi. Ta sẽ làm cho tên tuổi ngươi lẫy lừng, như tên tuổi những bậc vĩ nhân trên mặt đất.10 Ta sẽ cho dân Ta là Ít-ra-en một chỗ ở, Ta sẽ định cư chúng, và chúng sẽ ở luôn tại đó, chúng sẽ không còn run sợ, và quân gian ác cũng không còn tiếp tục áp bức chúng như thuở ban đầu,11 kể từ thời Ta đặt các thủ lãnh cai quản dân Ta là Ít-ra-en. Ta sẽ cho ngươi được thảnh thơi, không còn thù địch nào nữa, ĐỨC CHÚA báo cho ngươi biết là ĐỨC CHÚA lập cho ngươi một nhà.12 Khi ngày đời của ngươi đã mãn và ngươi đã nằm xuống với cha ông, Ta sẽ cho dòng dõi ngươi đứng lên kế vị ngươi -một người do chính ngươi sinh ra-, và Ta sẽ làm cho vương quyền của nó được vững bền.Khi nó phạm lỗi, Ta sẽ sửa phạt nó bằng roi của người phàm, bằng đòn của con người. 16 Nhà của ngươi và vương quyền của ngươi sẽ tồn tại mãi mãi trước mặt Ta; ngai vàng của ngươi sẽ vững bền mãi mãi.”
2/ Phúc Âm: 67 Bấy giờ, người cha của em, tức là ông Da-ca-ri-a, được đầy Thánh Thần, liền nói tiên tri rằng:
68 “Chúc tụng Đức Chúa là Thiên Chúa Ít-ra-en
đã viếng thăm cứu chuộc dân Người.
69 Từ dòng dõi trung thần Đa-vít,
Người đã cho xuất hiện
Vị Cứu Tinh quyền thế để giúp ta,
70 như Người đã dùng miệng các vị thánh ngôn sứ
mà phán hứa tự ngàn xưa:
71 sẽ cứu ta thoát khỏi địch thù,
thoát tay mọi kẻ hằng ghen ghét;
72 sẽ trọn bề nhân nghĩa với tổ tiên
và nhớ lại lời xưa giao ước;
73 Chúa đã thề với tổ phụ Áp-ra-ham
rằng sẽ giải phóng ta khỏi tay địch thù,
74 và cho ta chẳng còn sợ hãi,
75 để ta sống thánh thiện công chính trước nhan Người,
mà phụng thờ Người suốt cả đời ta.
76 Hài Nhi hỡi, con sẽ mang tước hiệu
là ngôn sứ của Đấng Tối Cao:
con sẽ đi trước Chúa, mở lối cho Người,
77 bảo cho dân Chúa biết: Người sẽ cứu độ
là tha cho họ hết mọi tội khiên.
78 Thiên Chúa ta đầy lòng trắc ẩn,
cho Vầng Đông tự chốn cao vời viếng thăm ta,
79soi sáng những ai ngồi nơi tăm tối
và trong bóng tử thần,
dẫn ta bước vào đường nẻo bình an”.
GIỚI THIỆU CHỦ ĐỀ: Chính Thiên Chúa làm mọi sự cho con người.
Nhiều người trong chúng ta nghĩ rằng Chúa cần chúng ta để làm lợi ích cho Nước Chúa như: loan báo Tin Mừng, săn sóc đức tin của các tín hữu qua các bí tích, lãnh đạo qua các chức sắc trong Giáo Hội… Đây là những cám dỗ rất nguy hiểm; nếu không hiểu đúng sẽ dễ dàng đưa con người tới chỗ kiêu ngạo cho rằng Thiên Chúa phải lệ thuộc vào mình.
Các bài đọc hôm nay muốn nhấn mạnh tới chính Thiên Chúa là Người đi bước trước trong mọi việc, chúng ta chỉ là người thừa hành và tiếp tục những công việc Chúa đã khởi sự. Trong Bài đọc I, vua Đa-vít, sau khi đã mở mang bờ cõi và đưa nước Do-thái tới chỗ cực thịnh tâm sự với ngôn sứ Na-than rằng ông có ý định muốn xây một ngôi nhà xứng đáng cho Hòm Bia Thiên Chúa ngự. Nhưng chính Thiên Chúa đã trả lời cho vua Đa-vít qua ngôn sứ Na-than rằng: Không phải là vua Đa-vít sẽ xây nhà cho Chúa, nhưng chính Ngài sẽ xây cho ông một dòng dõi sẽ thay nhau làm vua trị vì đến muôn đời. Trong Phúc Âm, thánh-sử Lu-ca tường thuật bài Ngợi Ca mà Dê-cha-ri-a đã xướng lên sau khi có con trai trong lúc cao niên và nói lại được sau khi đặt tên cho con là Gio-an, cùng một ý với bà Ê-li-sa-bét vợ ông. Điều này cũng xác định Thiên Chúa luôn đi bước trước và làm mọi sự, không có gì là không thể đối với Ngài.
KHAI TRIỂN BÀI ĐỌC:
1/ Bài đọc I: Thiên Chúa làm mọi sự trong cuộc đời vua Đa-vít.
1.1/ Ngài chọn Đa-vít làm vua Ít-ra-en từ một kẻ chăn chiên: Khi Sa-un, vua đầu tiên của Ít-ra-en bị truất phế bởi Thiên Chúa, Ngài đã sai ngôn sứ Na-than đến nhà Gie-sê để phong vương cho một người con của ông lên làm vua, lúc đó Đa-vít đang chăn chiên ngoài đồng. Na-than nói với Gie-sê cho gọi Đa-vít về và xức dầu tấn phong ông làm vua thứ hai của nước Ít-ra-en như được tường trình trong bản văn hôm nay: “Chính Ta đã cất nhắc ngươi, từ một kẻ lùa chiên ngoài đồng cỏ, lên làm người lãnh đạo dân Ta là Ít-ra-en.9 Ngươi đi đâu, Ta cũng đã ở với ngươi; mọi thù địch ngươi, Ta đã diệt trừ cho khuất mắt ngươi.”
Không những chọn Đa-vít lên làm vua, nhưng Thiên Chúa còn luôn ở với Đa-vít để giúp ông hoàn thành các sứ mạng khó khăn trong việc chăn dắt dân Ít-ra-en và mở mang bờ cõi: “Ta sẽ làm cho tên tuổi ngươi lẫy lừng, như tên tuổi những bậc vĩ nhân trên mặt đất.10 Ta sẽ cho dân Ta là Ít-ra-en một chỗ ở, Ta sẽ định cư chúng, và chúng sẽ ở luôn tại đó, chúng sẽ không còn run sợ, và quân gian ác cũng không còn tiếp tục áp bức chúng như thuở ban đầu,11 kể từ thời Ta đặt các thủ lãnh cai quản dân Ta là Ít-ra-en. Ta sẽ cho ngươi được thảnh thơi, không còn thù địch nào nữa.” Người Do-thái vẫn coi vua Đa-vít là vị vua lừng danh nhất trong lịch sử của họ, vì dưới thời của ông, bờ cõi được mở mang xa nhất và dân chúng được sống bình an và hạnh phúc nhiều năm lâu dài.
1.2/ Thiên Chúa sẽ xây một dòng dõi cho Đa-vít, sẽ làm vua cai trị đến muôn đời: Khi vua Đa-vít đã lên tột đỉnh vinh quang, ông muốn xây một ngôi nhà cho Hòm Bia Thiên Chúa ngự, vì ông cảm thấy xấu hổ khi ông ở trong nhà làm bằng gỗ bá hương trong khi Hòm Bia lại ở trong lều vải. Nhưng Thiên Chúa đã truyền cho Na-than: “5 “Hãy đi nói với tôi tớ của Ta là Đa-vít: ĐỨC CHÚA phán thế này: Ngươi mà xây nhà cho Ta ở sao? Chính “ĐỨC CHÚA báo cho ngươi biết là ĐỨC CHÚA lập cho ngươi một nhà.12 Khi ngày đời của ngươi đã mãn và ngươi đã nằm xuống với cha ông, Ta sẽ cho dòng dõi ngươi đứng lên kế vị ngươi -một người do chính ngươi sinh ra-, và Ta sẽ làm cho vương quyền của nó được vững bền.Khi nó phạm lỗi, Ta sẽ sửa phạt nó bằng roi của người phàm, bằng đòn của con người. 16 Nhà của ngươi và vương quyền của ngươi sẽ tồn tại mãi mãi trước mặt Ta; ngai vàng của ngươi sẽ vững bền mãi mãi.”
Chúng ta hiểu làm sao về ngôi nhà Thiên Chúa sẽ xây dựng cho vua Đa-vít ở đây? Ngài muốn nói tới một dòng dõi sẽ thay nhau làm vua cho đến muôn đời. Các vua trong dòng dõi Đa-vít sẽ thay nhau làm vua cho đến khi Đấng Thiên Sai ra đời. Ngài cũng thuộc dòng dõi Đa-vít và làm vua cai trị đến muôn đời vì Ngài không bao giờ phải chết.
2/ Phúc Âm: Bài Ngợi Ca từ miệng của Dê-ca-ri-a
2.1/ Lời Chúa phán qua ngôn sứ Na-than cho Đa-vít trong Bài đọc I được ứng nghiệm:
Vua Đa-vít sống trước khi Đấng Thiên Sai ra đời cả hàng ngàn năm, nhưng trong Kế Hoạch Cứu Độ của Thiên Chúa, Đấng Thiên Sai là Con Thiên Chúa đã hiên hữu từ muôn thuở, nhưng hiện hữu trong thời gian một ngàn năm sau vua Đa-vít. Ông Dê-ca-ri-a đã được Thiên Chúa soi sáng để nhận ra sự thực này khi ông thốt lên lời chúc tụng Thiên Chúa: “68 Chúc tụng Đức Chúa là Thiên Chúa Ít-ra-en, đã viếng thăm cứu chuộc dân Người. 69 Từ dòng dõi trung thần Đa-vít, Người đã cho xuất hiện Vị Cứu Tinh quyền thế để giúp ta, 70 như Người đã dùng miệng các vị thánh ngôn sứ mà phán hứa tự ngàn xưa.”
Mục đích của Đấng Thiên Sai ra đời là để cứu con người thoát khỏi mọi địch thù, và địch thù nguy hiểm nhất của con người đó là sự chết. Nếu Đấng Thiên Sai không xuất hiện làm người, tội lỗi con người sẽ không thể được tha và con người sẽ bị cai trị bởi thần chết mãi mãi. Bên cạnh điều này, con người còn được Đấng Thiên Sai chỉ đường để lập công và sống thánh thiện tinh tuyền trước nhan Thiên Chúa suốt cả cuộc đời.
2.2/ Thiên Chúa đã có Kế Hoạch Cứu Độ từ ngàn xưa: Trong Kế Hoạch này, Thiên Chúa đã chọn Gio-an Tẩy Giả là người Ngài gởi đi trước Chúa Giê-su để mở lối cho Người, như ông Dê-ca-ri-a đã nhận ra vai trò của Gio-an Tẩy Giả con ông trong bài Ngợi Ca: “76 Hài Nhi hỡi, con sẽ mang tước hiệu là ngôn sứ của Đấng Tối Cao: con sẽ đi trước Chúa, mở lối cho Người.” Chúng ta đã nói Gioan Tẩy Giả chính là hiện thân của ngôn sứ Ê-li-a như chính Chúa Giê-su đã công nhận.
Nội dung của Kế Hoạch Cưu Độ tập trung trong hai điều chính: Thứ nhất, tha thứ hết mọi tội lỗi cho con người, như bài Ngợi Ca xác nhận, “77 bảo cho dân Chúa biết: Người sẽ cứu độ là tha cho họ hết mọi tội khiên.” Thứ hai, là cứu con người khỏi sự chết và cho hưởng bình an muôn đời, “78 Thiên Chúa ta đầy lòng trắc ẩn, cho Vầng Đông tự chốn cao vời viếng thăm ta, 79soi sáng những ai ngồi nơi tăm tối và trong bóng tử thần, dẫn ta bước vào đường nẻo bình an”.
ÁP DỤNG TRONG CUỘC SỐNG:
– Chúa cho chúng ta được cộng tác vào Kế Hoạch Cứu Độ của Thiên Chúa. Điều này mang lại lợi ích cho chúng ta trước hết; sau đó mang lại lợi ích cho tất cả mọi người.
– Điều cần thiết trước tiên là phải khiêm nhường tìm ra thánh ý Thiên Chúa và mau mắn thi hành, chứ không phải nghĩ xem mình sẽ làm những công việc lớn lao nào cho Thiên Chúa theo như cách của con người.
– Thiên Chúa yêu thích những kẻ khiêm nhường và vâng lời làm theo thánh ý của Ngài. Thiên Chúa không thiếu những loại người như thế vì Ngài dựng nên họ.