Xin Nhấn vào đây để nghe Bài Giảng hoặc tải xuống
Lễ Thánh Martin De Porres – Ngày 3 tháng 11
Bài đọc: Isa 58:6-11; Mt 11:25-30
1/ Bài đọc I: 6 Cách ăn chay mà Ta ưa thích chẳng phải là thế này sao:
mở xiềng xích bạo tàn, tháo gông cùm trói buộc,
trả tự do cho người bị áp bức, đập tan mọi gông cùm?
7 Chẳng phải là chia cơm cho người đói,
rước vào nhà những người nghèo không nơi trú ngụ;
thấy ai mình trần thì cho áo che thân,
không ngoảnh mặt làm ngơ trước người anh em cốt nhục?
8 Bấy giờ ánh sáng ngươi sẽ bừng lên như rạng đông,
vết thương ngươi sẽ mau lành.
Đức công chính ngươi sẽ mở đường phía trước,
vinh quang ĐỨC CHÚA bao bọc phía sau ngươi.
9 Bấy giờ, ngươi kêu lên, ĐỨC CHÚA sẽ nhận lời,
ngươi cầu cứu, Người liền đáp lại: “Có Ta đây! ”
Nếu ngươi loại khỏi nơi ngươi ở
gông cùm, cử chỉ đe doạ và lời nói hại người,
10 nếu ngươi nhường miếng ăn cho kẻ đói,
làm thoả lòng người bị hạ nhục,
thì ánh sáng ngươi sẽ chiếu toả trong bóng tối,
và tối tăm của ngươi chẳng khác nào chính ngọ.
11 ĐỨC CHÚA sẽ không ngừng dẫn dắt ngươi,
giữa đồng khô cỏ cháy, Người sẽ cho ngươi được no lòng;
xương cốt ngươi, Người sẽ làm cho cứng cáp.
Ngươi sẽ như thửa vườn được tưới đẫm
như mạch suối không cạn nước bao giờ.
2/ Phúc Âm: 25 Vào lúc ấy, Đức Giê-su cất tiếng nói: “Lạy Cha là Chúa Tể trời đất, con xin ngợi khen Cha, vì Cha đã giấu không cho bậc khôn ngoan thông thái biết những điều này, nhưng lại mặc khải cho những người bé mọn.
26 Vâng, lạy Cha, vì đó là điều đẹp ý Cha.
27 “Cha tôi đã giao phó mọi sự cho tôi. Và không ai biết rõ người Con, trừ Chúa Cha; cũng như không ai biết rõ Chúa Cha, trừ người Con và kẻ mà người Con muốn mặc khải cho.
28 “Tất cả những ai đang vất vả mang gánh nặng nề, hãy đến cùng tôi, tôi sẽ cho nghỉ ngơi bồi dưỡng.
29 Anh em hãy mang lấy ách của tôi, và hãy học với tôi, vì tôi có lòng hiền hậu và khiêm nhường. Tâm hồn anh em sẽ được nghỉ ngơi bồi dưỡng.
30 Vì ách tôi êm ái, và gánh tôi nhẹ nhàng.”
1/ Hoàn cảnh cuộc đời thơ ấu của thánh Martin.
Dưới mắt người đời, hoàn cảnh của Martin thật là sinh ra đời dưới một ngôi sao xấu, hay dưới một bầu trời tối đen như mầu da của ngài vậy: Ngài là đứa con của hai giòng máu: Cha là Don Juan, một sĩ quan da trắng, thuộc giòng họ quí tộc của Tây-ban-nha, qua Lima, Peru để cai trị dân bản xứ. Mẹ là một thiếu nữ trẻ, Anna Velasquez, người địa phương da đen, nghèo khổ. Hậu quả của cuộc tình vội vã trong thời chiến tranh đã cho chào đời Martin và người chị gái của ngài. Khi nhận ra mẹ con Martin là một trở ngại và tai tiếng cho mình trên đường công danh sự nghiệp, ông đã bỏ mẹ con Martin ở lại Peru để về nước. Thiếu vắng tình thương và sự giáo dục của người cha, Martin đã mất đi một nửa cuộc đời.
Đứng trước hoàn cảnh éo le của mẹ góa con côi, bà Anna quyết định không than thân trách phận và dành trọn vẹn tình thương cho hai con: ban ngày Bà làm việc vất vả, ban đêm về thay chồng dạy dỗ cho hai anh em Martin thành người. Có thể nói tình mẹ là một trong những nguồn thắp sáng cuộc đời Martin.
Sống trong một hoàn cảnh cay đắng như thế, nhiều người thấy mình có lý do để trách Trời, hận người, hận đời, và lao vào cuộc sống trác táng, hoang đàng, tù tội. Nhưng tại sao những điều này không xảy ra cho Martin?
2/ Thiên Chúa đã ban cho Martin 3 viên ngọc quí:
Martin có thể ví như lời của một bài ca sinh hoạt của Thiếu Nhi Thánh Thể: “Con kiến đen nằm trên hòn đá đen, mặt trời tối đen Đức Chúa Trời cũng thấy.” Ngài thấy tất cả vì Ngài là ánh sáng và không có gì có thể ẩn giấu trước mắt Ngài. Martin cũng là con của Ngài như tất cả những người con khác. Là Người Cha giàu lòng thương xót, đứa con nào càng khốn khổ bệnh tật bao nhiêu, Ngài càng thương xót và ban nhiều hồng ân bấy nhiêu. Ngài đã bí mật gieo vào tâm hồn Martin 3 viên ngọc quí, và chính ba viên ngọc quí này đã thay đổi toàn bộ cuộc đời Martin.
2.1/ Viên ngọc đức tin: Nhìn các tượng ảnh của thánh Martin, chúng ta nhận thấy một hình ảnh nổi bật là luôn luôn có Cây Thập Giá, khi thì Ngài cầm trên tay, khi thì Ngài áp vào ngực. Chúng ta có thể nói Martin cố gắng diễn tả đời mình theo mẫu gương của Đức Kitô đã để lại. Thánh Phaolô xác tín: Nếu như Thiên Chúa Cha đã sẵn sàng hy sinh cho chúng ta ngay cả Người Con Một, còn gì có thể ban mà Ngài không ban tặng tất cả cho chúng ta? (Rom 8:32).
Martin tuy mồ côi cha dưới đất; nhưng Ngài không bao giờ mồ côi Cha trên trời, vì Martin tin lời hứa của Thiên Chúa: ”Cho dù cha hay mẹ có thể bỏ tôi, nhưng vẫn còn Thiên Chúa cứu vớt tôi” (Psa 27:10). Martin không cảm thấy đời hoang vắng vì ngài tin Thiên Chúa luôn phù hộ, che chở, và yêu thương mình. Khi con người có Thiên Chúa, họ có tất cả vì Thiên Chúa có mọi sự. Chúng ta có thể nói niềm tin tưởng vững mạnh vào Thiên Chúa là động lực chủ yếu giúp Martin vững bước vượt qua mọi trở ngại trong cuộc đời.
2.2/ Viên ngọc đức cậy hay niềm hy vọng vào cuộc sống đời sau: Thiên Chúa cho Martin sớm nhận thấy cuộc đời chỉ là chốn dung thân tạm thời, và căn nhà vĩnh cửu Ngài đã dọn sẵn cho Martin là chỗ ở hạnh phúc trên Thiên Đàng.
Con người có hai niềm hy vọng: hoặc họ đặt hy vọng vào những gì của đời này hoặc họ đặt niềm hy vọng vào cuộc sống vĩnh cửu mai sau. Nếu đặt hy vọng vào vinh quang đời này, con người sẽ tìm mọi cách để vơ vét của cải, danh vọng, chức quyền, và tìm mọi cách để hưởng thụ những thú vui mà thế gian dâng tặng. Nếu đặt hy vọng vào cuộc sống vĩnh cửu mai sau, con người sẽ không phí thời gian và sức lực cho những điều chóng hư nát; nhưng sẽ nỗ lực tìm kiếm và tích trữ cho mình những giá trị vĩnh cửu trên trời.
Cuộc đời của thánh Martin dẫn chứng niềm hy vọng sáng ngời vào cuộc sống vĩnh cửu mai sau. Martin không bao giờ muốn giữ cho mình dù chỉ một chút danh vọng, chức quyền, hay của cải. Ngài luôn coi trọng tha nhân, để cho người khác phần tốt nhất; vì Martin biết khi làm như thế, ngài đang sắm cho mình của cải trên Trời.
2.3/ Viên ngọc đức mến: Thiên Chúa đã làm cho Martin cảm nhận được tình yêu của Ngài. Chính điều này đã giúp nghị lực cho Martin vượt qua mọi khó khăn và cám dỗ trong cuộc đời.
2.3.1/ Đức mến của Martin với Thiên Chúa: Martin nhận ra rất sớm tình phụ tử Thiên Chúa dành cho ngài để đền bù sự thiệt hại của cảnh mồ côi cha. Martin cũng học được ngay từ đầu đời tình thương của Đức Kitô dưới chân Thánh Giá. Ngài đã yêu thương nhân loại đến nỗi sẵn sàng chấp nhận mọi đau khổ và hy sinh tính mạng vì con người. Noi gương Đức Kitô chịu đóng đinh, Martin cũng muốn dang tay ôm trọn mọi nỗi khổ của nhân loại vào cho mình.
2.3.2/ Đức mến của Martin với tha nhân: Tình yêu của Martin dành cho Thiên Chúa biểu lộ qua tình yêu của Martin dành cho người nghèo, cho anh em trong Dòng, và ngay cả cho những thú vật ngoài đồng.
(1) Với người nghèo: Martin có lẽ ý thức rất rõ về những lời Chúa Giêsu nói trong Tin Mừng Matthew, chương 25: khi một người làm gì cho những người bé mọn đau khổ nhất, người đó làm cho chính Chúa. Martin có thói quen mang bệnh nhân hôi hám ngoài đường về phòng, cho nằm trên giường của mình để săn sóc; còn mình nằm dười sàn nhà. Đi đâu Martin cũng mang theo những vật dụng hay đồ ăn để cho người nghèo; ngay cả lấy vào tiền chợ mẹ trao để giúp đỡ người nghèo.
(2) Với anh em trong Dòng: Có hai biến cố nổi bật khi Martin xin vào tu-viện Rất Thánh Mân Côi của Dòng Đa-minh mới thành lập tại Lima, Peru
+ Martin coi tất cả mọi anh em xứng đáng hơn mình: Khi xin vào Dòng lúc 15 tuổi, Martin chỉ xin được làm công việc của một người giúp việc như: quét nhà, canh cổng, giặt quần áo, lo bếp núc, và thuốc thang cho anh em khi bệnh tật. Cả hàng trăm công việc không tên, và những lời than phiền luôn chờ đợi để rót vào tai Martin khi sơ ý hay không đáp ứng đủ những đòi hỏi của anh em. Sau một thời gian giúp việc, khi Bề-trên nhấn mạnh Martin phải lãnh áo dòng của trợ sĩ, Martin mới chính thức thành thầy trợ sĩ nghèo hèn.
+ Martin tình nguyện xin cha Bề-trên bán mình như bán người nô lệ để anh em trong Tu-viện có tiền sinh sống. Martin đã học gương này nơi Đức Kitô, vì tuy Ngài là phận Thiên Chúa; nhưng đã không giữ cho mình chức phận ấy; nhưng đã hủy mình ra không bằng cách mặc lấy thân nô lệ, trở nên giống phàm nhân, sống như người trần thế. Ngài lại còn vâng lời đến bằng lòng chết chịu chết, và chết trên cây Thập Tự (Phi 2:6-7). Đức Kitô chấp nhận hủy mình ra không (kenosis) vì Ngài yêu thương Chúa Cha và yêu thương con người. Ngài biết Thiên Chúa yêu thương con người dường nào, và Ngài sẵn sàng hy sinh để Chúa Cha và con người được ở bên nhau. Martin cũng yêu thương Thiên Chúa và yêu thương anh chị em trong Dòng như thế, Martin nghĩ mình có thể hy sinh làm nô lệ để anh chị em có cơ hội rao giảng mang con người về cho Thiên Chúa. Ngài vẫn đang bán mình để nuôi anh chị em trong Dòng … Khi được nuôi rồi, anh chị em chúng ta có đáp ứng nguyện vọng của Martin để chinh phục con người về cho Thiên Chúa, hay lại sống theo phù hoa của thế gian!
(3) Với thú vật: Câu chuyện kỳ thú trong cuộc đời của Martin là cuộc đối thoại của ngài với gia đình nhà chuột. Con người có thể thích chó hay thích mèo vì chúng dễ thương, sạch sẽ, biết nghe lời, và thân thiện. Có thể có người thích yêu chuột kiểng (hamsters), những con chuột lông trắng hay mầu; nhưng yêu những con chuột nhắt trong nhà hay chuột cống thì hầu như không có một ai trừ thánh Martin. Chúng đã đen đủi, xấu xí, và hôi hám thì chớ; lại còn hay cắn quần áo, bàn ghế, và những đồ dùng trong nhà. Chuột có lẽ là một trong những loài vật khốn khổ nhất, vì không những chịu sự ghét bỏ của con người, mà ngay cả chó mèo cũng luôn tìm cách giết chết chúng. Có lẽ số phận của chuột một cách nào đó cũng giống như thân phận của Đức Kitô và Martin. Đức Kitô bỏ cõi trời hạ mình xuống sống với con người; nhưng vẫn bị con người tìm cách loại trừ và giết chết. Martin cũng là thân phận con người, nhưng bị cha từ bỏ và người đời kỳ thị. Có lẽ vì những lý do này mà Martin có tình thương đặc biệt cho gia đình nhà chuột chăng? Chúng là lý do mà anh em tố cáo Martin với Bề-trên Tu-viện; vì Martin đã cho chúng đồ ăn trong nhà.
Đứng trước áp lực của anh em, Martin chỉ có hai con đường: hoặc không cho chúng ăn nữa để chúng phải chết đói, hay cho chúng ăn những thuốc giết chuột để chúng phải chết; hoặc cãi lời Bề-trên và làm hại anh em bằng cách cứ tiếp tục cho chúng ăn. Cả hai cách Martin đều không thể làm được vì vi phạm đến lòng thương thú vật. Martin cầu nguyện và Thiên Chúa soi sáng để có cách thứ ba. Martin cho gọi đại diện gia đình nhà chuột tới và thương lượng: Nếu muốn được ngài tiếp tục nuôi dưỡng, toàn bộ gia đình nhà chuột phải dọn ra chuồng bò sau nhà dòng. Nếu cứ tiếp tục cắn phá quần áo của Tu-viện, ngài sẽ không cho ăn nữa. Hậu quả xảy ra: vì gia đình chuột muốn sống, nên chúng đã vâng lời Martin dọn ra chuồng bò ở; và từ đó Martin không nghe lời than phiền của anh em trong Dòng nữa.
Khi một người có sự liên hệ đúng đắn với Thiên Chúa, với tha nhân, và với các tạo vật, người ấy có thể hiểu và truyền thông tiếng nói của các tạo vật ấy. Chúng ta thấy điều này cũng xảy ra với thánh Phanxicô Khó Khăn và thánh Antôn Padua.
3/ Cuộc đời của Thánh Martin dạy chúng ta những bài học quí giá.
(1) Thiên Chúa quan tâm đến mọi người: Ngài không chỉ ban cho Martin 3 viên ngọc quí, Ngài ban 3 viên ngọc quí này cho tất cả mọi người chúng ta trong ngày lãnh nhận Bí-tích Rửa Tội. Điều quan trọng là chúng ta có biết nhìn ra và làm cho ba viên ngọc sinh ích lợi cho cuộc đời mỗi người chúng ta hay không.
(2) Thầy dạy của chúng ta phải là Đức Kitô: Martin đã họa cuộc đời của mình theo gương mẫu của Đức Kitô chịu đóng đinh. Thánh Thomas Aquinô xác tín: không đâu dạy con người nhiều cho bằng dưới chân cây Thập Giá. Chúng ta đã học được gì nơi Thập Giá của Đức Kitô?
(3) Hoàn cảnh nào cũng có thể nên thánh cả. Chúng ta hãy biết sống an vui trong hoàn cảnh hiện tại Thiên Chúa đã đặt chúng ta vào. Đừng đứng núi này trông núi kia để rồi trách Trời, trách người, hay than thân trách phận. Thiên Chúa không đòi chúng ta phải cố gắng quá sức mình, Ngài chỉ mong chúng ta an vui với số phận và chu toàn những gì trong khả năng mình có thể làm được với ơn thánh Ngài ban.
(4) Hãy biết sống Đức Bác Ái cách tuyệt hảo: Con đường thơ ấu của chị thánh Têrêsa Hài Đồng cũng như con đường yêu thương của thánh Martin, không chủ trương phải làm việc lớn hay việc quan trọng. Các ngài chỉ chú trọng làm việc nhỏ với tình yêu nồng nàn.
(5) Nhìn lại cuộc đời của thánh Martin, chúng ta nhận ra sự yêu thương săn sóc tuyệt vời của Thiên Chúa: Ngài đã ban 3 viên ngọc quí cho Martin. Ngài cho Martin cảm nghiệm được tình thương Thiên Chúa. Ngài ban ơn thánh để Martin biết chạy đến với Đức Kitô và học hỏi nơi Ngài. Ngài ban sức mạnh Thánh Thần để Martin hiểu và biết thi hành những gì đã học. Sau cùng, Ngài đổ muôn vàn phép lạ xuống qua sự bầu cử của thánh Martin. Nếu Thiên Chúa không ban phép lạ qua tay Martin, Martin sẽ mãi mãi là một chàng da đen khốn khổ nghèo hèn không ai biết tới.
Nhiều người thắc mắc: Làm sao một ông thánh da đen, sống tận Nam Mỹ, chưa bao giờ đặt chân đến Việt-nam, lại trở thành phổ thông với con dân Việt-nam, nhất là những người nghèo khổ, bệnh tật, hay lênh đênh trên biển cả? Có lẽ câu trả lời đúng nhất là vì Martin ”đã đau mắt nên biết thương người mù.” Đức Kitô cũng như Martin đã trải qua mọi đau khổ của kiếp người, nên dễ biết thông cảm với hoàn cảnh của những người cùng chung số phận.
CÁC BÀI VIẾT KHÁC
{loadposition user11}